İçindekiler:
- Küçük ünlü uyumu var mı?
- Motor Büyük ve küçük ünlü uyumuna uyar mı?
- Yor eki büyük ünlü uyumunu bozar mı?
- Yor eki büyük ünlü uyumuna uyar mı?
- Büyük ünlü uyumu Ünlülerdeki hangi özelliğe dayanır?
Küçük ünlü uyumu var mı?
Küçük ünlü uyumu, alıntı kelimelerde aranmaz: aktör, alkol, bandrol, daktilo, kabul, doktor, muzır, mühim, mümin, müzik, profesör, radyo, vakur vb.
Küçük ünlü uyumuna aykırı bazı kelimelere getirilen ekler, kelimenin son ünlüsüne
uyar: kavun-u, konsolos-luk, muzır-lık, müzik-çi, yağmur-luk vb.
Motor Büyük ve küçük ünlü uyumuna uyar mı?
Türkçeye yabancı dillerden geçen pek çok sözcük
küçük ünlü uyumuna uyar. Buna rağmen alıntı sözcüklerde bu kural aranmaz: daktilo, doktor,
motor, kabul, kitap, konsolos, muzır, mühim, mümin, müzik, profesör, radyo, vakur vb.
Yor eki büyük ünlü uyumunu bozar mı?
Bitişik yazılan birleşik kelimelerde
büyük ünlü uyumu aranmaz: açıkgöz, bilgisayar, çekyat, hanımeli vb. -gil, -ken, -leyin, -mtırak, -
yor ekleri büyük ünlü uyumuna uymaz: akşam-leyin, bakla-gil-ler, çalışır-ken,
ekşi-mtırak, yürü-
yor vb.
Yor eki büyük ünlü uyumuna uyar mı?
Bitişik yazılan birleşik kelimelerde
büyük ünlü uyumu aranmaz: açıkgöz, bilgisayar, çekyat, hanımeli vb. -gil, -ken, -leyin, -mtırak, -
yor ekleri büyük ünlü uyumuna uymaz: akşam-leyin, bakla-gil-ler, çalışır-ken,
ekşi-mtırak, yürü-
yor vb.
Büyük ünlü uyumu Ünlülerdeki hangi özelliğe dayanır?
Bir kelimenin birinci hecesinde kalın bir
ünlü (a, ı, o, u) bulunuyorsa diğer hecelerdeki ünlüler de kalın, ince bir
ünlü (e, i, ö, ü) bulunuyorsa diğer hecelerdeki ünlüler de ince olur: adım, ayak, boyunduruk, burun, dalga, dudak, kırlangıç; beşik, bilezik, gelincik, gözlük, üzengi, vergi, yüzük vb.