İçindekiler:
- Mantık cedel nedir?
- Ilmül cedel nedir?
- Hatabe ne demek?
- Beş Sanat Nedir?
- Burhan ve cedel nedir?
- Nazar ve istidlâl ilmi nedir?
- Hatabi delil ne demek?
- Akıl bir tarafı seçmede kesin olarak kararlı ve bu kararında sabit ise seçilen taraf da gerçeğe uyuyorsa böyle bir tasdik veya bilgi ne denir?
- Burhan Limmi nedir?
- Istidlal türleri nelerdir?
- Delil ne demek islam?
- Kat i delil ne demek?
- Fıtriyat nedir?
Mantık cedel nedir?
Mantıkta
cedel, "meşhur olan (meşhûrât) ve doğru kabul edilen (müsellemât) öncüllerden oluşmuş kıyas" demektir. Felsefe ve kelâmda farklı tarifleri bulunmakla beraber genellikle "bir düşüncedeki çelişkileri tartışarak gösterme sanatı" diye tanımlanır.
Ilmül cedel nedir?
Cedel ilmi, ibrâm, ya'nî usandıracak derecede ısrâr etmeye ve karşıdakinin da'vâsını bozmaya güç kazandıran kâidelerden ve usûllerden bahseder. Bu
ilm,
ilm-i münâzaranın kollarından sayılıp,
ilm-i hilâfın temelidir.
İlm-i
cedel, mantık bahislerinin uygulanmasından bir kısımdır.
Hatabe ne demek?
Sözlükte "bir topluluğa hitap etmek" anlamına gelen hatâbe (hatâbet), mantık ve kelâm terimi olarak "zanniyyât veya makbûlâttan oluşan kıyas" diye tanımlanır. ... Aristo'nun mantığa dair eserlerinin Arapça'ya tercüme edilmesiyle İslâm kültürüne intikal eden hatâbe (bk.
Beş Sanat Nedir?
İslâm mantıkçılarına göre mantığın en önemli bölümünü kıyas teşkil eder. Bu farklara göre
beş sanat şöyle sıralanır: Burhan, cedel, hatâbe (hitabet), şiir, safsata. ...
Burhan ve cedel nedir?
Burhan, kesin bilgiyi netice verir.
Cedel, zannı netice verir. Hitabet, ikna eder.
Nazar ve istidlâl ilmi nedir?
"Akıl yürüterek hüküm vermek" anlamına gelen
istidlâl bir kişinin tek başına yapacağı
nazar ve tefekkürdür. "Delil istemek" mânasındaki
istidlâl eyleminde ise iki kişi bulunur, biri yapılan akıl yürütmeyle ilgili delil talep eder, diğeri de verdiği hükmün delilini ortaya koyar.
Hatabi delil ne demek?
Zanna dayanan aklî delile hatabî
delil denmektedir. Bazı kimseler düşüncelerini savunmak için muhataplarına birtakım kanıtlar sunarlar ve ilk bakışta da sundukları
deliller gayet de ikna edici görünür.
Akıl bir tarafı seçmede kesin olarak kararlı ve bu kararında sabit ise seçilen taraf da gerçeğe uyuyorsa böyle bir tasdik veya bilgi ne denir?
“
Akıl bir tarafı seçmede kesin olarak kararlı ve bu kararında sabit ise seçilen taraf da gerçeğe uyuyorsa böyle bir tasdik veya bilgi yakîndir. Eğer
akıl seçmesinde kararlı olup da
seçilen taraf gerçeğe uymazsa cehl-i mürekkep olur.” Mesela, biri çıkıp derse ki “Dünya dönmüyor.” Bu
bir önerme.
Burhan Limmi nedir?
burhan-ı
limmi /
burhan-ı
limmî / burhân-ı
limmî Tümevarım; kanunlardan hâdiselere, sebeplerden neticelere, müessirden esere gitme usûl ve delili.
Istidlal türleri nelerdir?
Klasik mantıkçılar bu anlamda istidlâli kıyas (tasım-syllogisme), istikrâ (tümevarım-induction) ve temsil (benzeşim-analogie) şeklinde üç kısma ayırırlar.
Delil ne demek islam?
KELÂM. İlk kelâm âlimlerine göre
delil, herhangi bir konuda gerçeğe veya kanıtlanması istenen hususa ulaştıran şeydir. Sünnî kelâmın kuruluşuna önemli katkılarda bulunan Bâkıllânî'ye göre
delil, duyularla algılanmayan ve zaruri olarak kendiliğinden bilinemeyen hususların bilinmesini sağlayan şeydir.
Kat i delil ne demek?
kat'i delil / kat'î
delil / kat'î
delîl Kesin, şüphesiz
delil.
Fıtriyat nedir?
1. Evveliyat: Zihnin hiçbir aracıya başvurmadan hemen kabul ettiği önermelerdir. 2.
Fıtriyat: “Zihinde hazır olan bir orta terim vasıtasıyla, gizli bir kıyastan sonra verilen hükümlerdir.