İçindekiler:
- Cümlenin öğeleri nasıl ayrılır?
- Ne sorusu neyi buldurur?
- Kimi neyi sorusu?
- Cümlenin öğeleri hangi sırayla bulunur?
- Özne ve yüklem nasıl bulunur?
- Zarf tümleci nelerdir?
- Yer Tamlayıcıs nasıl bulunur?
- Dolaylı tümleç hangi sorulara cevap verir?
- Yükleme sorulan neye sorusu neyi buldurur?
- Kimler sorusu hangi ögeyi buldurur?
- Ne ne bağlacı bağlı cümle?
- Öge dizilişi nasıl bulunur?
- Bir cümlede yüklem nasıl bulunur?
- Özneler nasıl bulunur?
Cümlenin öğeleri nasıl ayrılır?
Cümlenin öğeleri; arasöz, yardımcı ve temel
öğeler olmak üzere üç alt gruba ayrılmaktadır. Temel
öğeler, anlam belirten her
cümlede yüklem ve özne halinde yer alırlar. Yardımcı
öğeler ise; nesne, yer tamlayıcısı, zarf tamlayıcısı ve edat tümleci olarak belirtilebilir.
Ne sorusu neyi buldurur?
'
Nasıl? '
sorusunu yükleme sorarsak zarf tümlecini buluruz; isme sorarsak sıfatı buluruz.
Kimi neyi sorusu?
Nesne, cümlede öznenin yaptığı iş ve eylemden doğrudan etkilenen ögedir. Düz tümleç olarak da bilinir. Yüklemi geçişli bir fiil olan cümlelerde bulunur. Yükleme "ne", "
neyi" ve "
kimi" soruları sorularak bulunur.
Cümlenin öğeleri hangi sırayla bulunur?
CÜMLENİN ÖGELERİ BULUNURKEN; 1-
Sırasıyla önce yüklem, yüklemin ardından da özne bulunmalıdır. Temel ögeler bulunduktan sonra varsa cümledeki nesne, dolaylı tümleç,zarf tümleci ve edat tümleci gibi yardımcı ögeler
bulunur.
Özne ve yüklem nasıl bulunur?
Bir cümlenin öznesini bulmak için, öncelikle
yüklemin bulunmuş olması gerekir. Çünkü
yüklem, cümlenin temel öğesidir.
Yüklemi bulduktan sonra yapılacak iş, “
yüklemin ifade ettiği eylemi, hareketi, işi yapan kim veya kimlerdir?” sorusunun cevabını aramaktır. Cümlede
özneyi bulduran iki soru vardır: “KİM?” ve “NE?”.
Zarf tümleci nelerdir?
Zarf tümleci cümlede yüklem ile bildirilen iş, oluş veya yargının zamanını, durumunu, miktarını, yönünü, koşulunu vs. bildiren öğedir. Yükleme yöneltilen ne zaman, nasıl, ne kadar, nereye, hangi takdirde vb. soruların yanıtı niteliğindedir: "Ablamlar haftaya yola çıkacaklarmış." (eylemin zamanını belirtir)
Yer Tamlayıcıs nasıl bulunur?
Cümlede
yer tamlayıcısını bulmak için yükleme nerede, nereden veya nereye soruları sorulur, cevap veren kelime cümlede
yer tamlayıcısıdır. Kaynaklarda buna dolaylı tümleç de denir. Bulunma hali hareketin nerde yapıldığını, ayrılma hali hareketin nerden doğduğunu, yönelme hali ise hareketin nereye yöneldiğini gösterir.
Dolaylı tümleç hangi sorulara cevap verir?
Cümlede
dolaylı tümleci bulmak için özneyle birlikte yükleme "nereye, nerede, nereden, kime, kimde, kimden, neye, nede, neden"
soruları sorulur: Şu çiçekleri eve bırakır mısın? (Nereye bırakır mısın?)
Yükleme sorulan neye sorusu neyi buldurur?
Nesne, cümlede öznenin yaptığı iş ve eylemden doğrudan etkilenen ögedir. Yüklemi geçişli bir fiil olan cümlelerde bulunur. ...
Yükleme "
ne", "
neyi" ve "kimi" soruları sorularak bulunur.
Kimler sorusu hangi ögeyi buldurur?
Cümlenin Öğeleri Nasıl Bulunur (Özet)- Kim, ne: Belirtisiz Nesne (özne ile yükleme sorulur)
- Kimi, neyi: Belirtili Nesne.
- Kime, kimde, kimden: Dolaylı tümleç
- Nasıl, ne zaman, ne kadar, niçin (neden, niye, ne diye, ne): Zarf tümleci (Yükleme)
- Kimin ile, ne ile: Edat tümleci.
Ne ne bağlacı bağlı cümle?
Bağlı cümle,
bağlaçlar ile birbirine bağlanmış birden fazla cümleden oluşan
cümle grubudur.
Bağlı cümlede
cümleler birbirine ama, ancak, fakat, lakin, ne var ki, ne yazık ki, yalnız, çünkü, oysa, oysaki, mademki, ve, veya, ne ... ne ..., hem ...
Öge dizilişi nasıl bulunur?
Türkçe cümle yapısında
öğe dizilişi şöyledir: Özne + tümleçler + yüklem. Yüklem sonda
bulunur; ama meselâ şiirde yüklem cümlenin herhangi bir yerinde olabilir. Diğer öğelerin yeri önem sırasına göre değişebilir.
Bir cümlede yüklem nasıl bulunur?
Genelde fiil olmak üzere, bazen isimler de
yüklem olabilir. Ayrıca yüklemler genellikle sonda
bulunur.
Yüklem cümlenin temel öğesidir, geriye kalan bütün öğeler onun yardımcısıdır.
Cümlenin öğeleri bulunurken, en başta
yüklem bulunur ve kalan bütün öğeler
yükleme sorulan sorularla
bulunur.
Özneler nasıl bulunur?
Bir cümlenin öznesini bulmak için, öncelikle yüklemin bulunmuş olması gerekir. Çünkü yüklem, cümlenin temel öğesidir. Yüklemi bulduktan sonra yapılacak iş, “yüklemin ifade ettiği eylemi, hareketi, işi yapan kim veya kimlerdir?” sorusunun cevabını aramaktır. Cümlede
özneyi bulduran iki soru vardır: “KİM?” ve “NE?”.