İçindekiler:
- Geniş ünlü daralması nedir?
- Iniyor da daralma var mı?
- Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde y ünsüzünün daraltıcı etkisi sebebiyle ünlü daralması vardır?
- Ünlü daralması nedir ve örnekleri?
- Ses olayı nedir 5 sınıf?
- Gelmiyor da ünlü daralması var mı?
- Y ünsüzünün daraltıcı etkisi nedir?
- Ünsüzün daraltıcı etkisi nedir?
- Ünlü daralması neden olur?
- Deyince daralma var mı?
- Ses olayı nedir örnek?
Geniş ünlü daralması nedir?
Türkçede "a – e"
geniş ünlüleri ile biten fillere "-yor" eki getirildiğinde, fiilin sonundaki
geniş ünlüler daralarak "ı – i – u – ü" dar ünlülerine dönüşür. Bu kurala
ünlü daralması denir.
Iniyor da daralma var mı?
NOT : Ünsüzle biten kelimelere –yor eki geldiğinde, kelimenin kökü ile ekin arasına ı, i, u, ü yardımcı sesleri gelir. Bu, ünlü daralması ile karıştırılmamalıdır. Buna göre, aşağıdaki kelimelerde ünlü daralması yoktur: Oturuyor,
iniyor, bakıyor...
Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde y ünsüzünün daraltıcı etkisi sebebiyle ünlü daralması vardır?
Son sesi a veya e olan fiil kök ve gövdelerine, şimdiki zaman eki (-yor) getirildiğinde kelime sonundaki sesli
daralır. Bunun sebebi “
y”nin
daraltıcı etkisidir: söyle-yor>söyl(ü)yor. anla-yor>anl(
ı)yor.
Ünlü daralması nedir ve örnekleri?
Ünlü daralması, Türkçedeki ses olaylarından biridir. a veya e ünlüleriyle biten bir fiile -yor eki getirildiğinde, fiilin son hecesindeki
ünlü, ı, i, u, veya ü ünlülerinden birine dönüşür: sakla + yor > saklıyor. dile + yor > diliyor. kutla + yor > kutluyor.
Ses olayı nedir 5 sınıf?
Kelimelere gelen ekler sözcüğüm kökündeki harfler değişime uğrar. Bu değişime ''
ses olayları'' adı verilir.
Gelmiyor da ünlü daralması var mı?
Türkçede a, e ünlüleri ile biten fiillerin şimdiki zaman çekiminde, söyleyişte de yazımda da a ünlüsü ı, u; e ünlüsü i, ü olur: başlıyor (gelmiyen), gizleyeli (>gizliyeli)…
Y ünsüzünün daraltıcı etkisi nedir?
Son sesi (a) ya da (e) ile biten fiil kök kelimeler için, şimdiki zaman (yor) eki getirildiğinde yaşanan daralmaya ünlü daralması denmektedir. Buradaki temel sebebi ise (
y) harfinin
daraltıcı etkisidir. O yüzden fiil kök kelimeye şimdiki zaman eki geldiğinde daralma yaşanır.
Ünsüzün daraltıcı etkisi nedir?
Son sesi a veya e olan fiil kök ve gövdelerine, şimdiki zaman eki (-yor) getirildiğinde kelime sonundaki sesli daralır. Bunun sebebi “y”nin
daraltıcı etkisidir: söyle-yor>söyl(ü)yor. anla-yor>anl(ı)yor.
Ünlü daralması neden olur?
Son sesi (a) ya da (e) ile biten fiil kök kelimeler için, şimdiki zaman (yor) eki getirildiğinde yaşanan
daralmaya ünlü daralması denmektedir. Buradaki temel sebebi ise (y) harfinin daraltıcı etkisidir. O yüzden fiil kök kelimeye şimdiki zaman eki geldiğinde
daralma yaşanır.
Deyince daralma var mı?
Not:
deyince,
deyip örneklerindeki e, yazıda korunur. ne-ye>niye kelimesinde de
daralma vardır.
Ses olayı nedir örnek?
Ses olaylarının sebebini, dildeki en az emek yasasına bağlamak mümkündür.
Örnek: Bahçe-n-in, iki-ş-er, kapı-s-ı, oda-y-a ... İki heceli bazı kelimeler, ünlü ile başlayan bir ek aldıklarında, ikinci hecedeki dar ünlülerini yitirirler. Bu
olaya ünlü düşmesi denir.