İçindekiler:
- Ünlü uyumuna uyan kelimeler nelerdir?
- Küçük ünlü uyumuna uymayan kelimeler nelerdir?
- Büyük ünlüler nelerdir?
- Yor eki büyük ünlü uyumunu bozar mı?
- Türkçede büyük ünlü uyumunda ne gibi kurallar vardır?
Ünlü uyumuna uyan kelimeler nelerdir?
BÜYÜK
ÜNLÜ UYUMUNA UYAN ÖRNEK
KELİMELER Adım, ayak, boyunduruk, burun, dalga, dudak, kırlangıç; beşik, bilezik, gelincik, gözlük, üzengi, vergi, yüzük vb.
kelimeleri örnek verebilirsiniz. Bu
kelimeler büyük
ünlü uyumuna uymaktadır.
Küçük ünlü uyumuna uymayan kelimeler nelerdir?
Küçük ünlü uyumuna aykırı Türkçe
kelimeler de vardır: avuç, avurt, çamur, kabuk, kavuk, kavun, kavurmak, kavuşmak, savurmak, yağmur vb.
Küçük ünlü uyumu, alıntı kelimelerde aranmaz: aktör, alkol, bandrol, daktilo, kabul, doktor, muzır, mühim, mümin, müzik, profesör, radyo, vakur vb.
Büyük ünlüler nelerdir?
Bir kelimenin birinci hecesinde kalın bir
ünlü (a, ı, o, u) bulunuyorsa diğer hecelerdeki
ünlüler de kalın, ince bir
ünlü (e, i, ö, ü) bulunuyorsa diğer hecelerdeki
ünlüler de ince olur. Bu uyuma
büyük ünlü uyumu denir.
Yor eki büyük ünlü uyumunu bozar mı?
Bitişik yazılan birleşik kelimelerde
büyük ünlü uyumu aranmaz: açıkgöz, bilgisayar, çekyat, hanımeli vb. -gil, -ken, -leyin, -mtırak, -
yor ekleri büyük ünlü uyumuna uymaz: akşam-leyin, bakla-gil-ler, çalışır-ken,
ekşi-mtırak, yürü-
yor vb.
Türkçede büyük ünlü uyumunda ne gibi kurallar vardır?
Bir kelimenin birinci hecesinde kalın bir
ünlü (a, ı, o, u) bulunuyorsa diğer hecelerdeki ünlüler de kalın, ince bir
ünlü (e, i, ö, ü) bulunuyorsa diğer hecelerdeki ünlüler de ince olur: adım, ayak, boyunduruk, burun, dalga, dudak, kırlangıç; beşik, bilezik, gelincik, gözlük, üzengi, vergi, yüzük vb.